Ik vind de troonrede lastig. Ik kan hem niet reproduceren. En ik heb hem wel gehoord. Sterker nog, ik kan ernaar luisteren maar ik krijg het niet voor elkaar; hoe hard ik ook probeer. Na elke zin denk ik…wat zei hij nou? Wat bedoelt hij hiermee? Het is als die leraar van de middelbare school die hele zinnige dingen zei maar waarbij ik meer leerde van naar buiten kijken. Het prots en praal van de hoedjes en jurken is in de berichtgeving bijna dominanter dan Het Verhaal wat alleen nieuws zou zijn als het niet uitgelekt was.
De Managementsamenvatting van Traditie
Waarom gaat De Koning het dan herhalen? Ik kan het verhaal toch lezen? En als ik geen zin heb in een pak papier van 10cm dan is er genoeg journalistiek samengevat om mij te bevredigen in al mijn inhoudelijk behoeftes. Ik wil van Mijn Koning graag voelen wat belangrijk is; hij spreekt namens de regering. En ik krijg een monotone traditionele managementsamenvatting met een mooie jurk en een schattig hoedje.
Het is ontdaan van alles dan alleen traditie. Fijn dat er traditie is, (houden zo!) maar: ik mis bezieling. Ik mis de begeestering. Zelfs al zijn het zijn eigen woorden niet; dan nog… hij mag ze uitspreken. Hij mag ze tot ons brengen (want dat is de traditie). Doe het dan! Dit is geen poppenkast met hoedjes, maar een serieus verhaal. Laat de boodschap tot ons komen, maar alsjeblieft niet zo. En -als ik me toch kwaad maak- sinds wanneer is het traditie om De Koning met De Troonrede aan te horen met een ‘smile upsidedown’? Oftewel: heb je goed gekeken naar al die gezichten tijdens het verhaal in de zaal? Al die bobo’s moeten met hun uitgestreken hoofden (met hoed) hun uiterste best doen om in hun fleurige jurkjes en strakke pakken niet in slaap te vallen. Met op hun smoel een omgekeerde glimlach waar de acteur van Pablo Escobar in de laatste episodes van Narcos een puntje aan kan zuigen. Om vervolgens volop grapjes te maken en emotie te tonen als iedereen van Adel het pand heeft verlaten.
Want stel je voor….
Ik zou het zo onmetelijk stoer vinden als De Koning plotseling zou gaan staan. Van mij apart zoals Obama dat doet. Niet om door te slaan in veramerikanisering, maar om ons te geven waar hij voor is: bezieling. Een intonatie, een stem. Een voorbeeld.
Stel je voor. Stel je voor dat De Koning begint en ineens gaat hij staan. Hij richt zijn blik de zaal in, kijkt de bobo’s indringend aan, hij laat een stilte vallen, zet een stap naar voren en roept: “Leden! Leden van de Staten Generaal!”. Weer een stilte. Zijn blik kijkt de rest van de bobo’s aan en blijft een seconde hangen op de camera. Nog een stap naar voren en hij begint zijn verhaal. De tekst hoeft niet anders, de performance mag dikker. Een performance zoals alleen storytellers dat kunnen (*).
Hij is én blijft onze Koning en dat respecteer ik. Hij mag echt wel onaantastbaar blijven in zijn glazen koets en achter al het decorum. Maar ik zou zo graag willen dat er bij elkeNederlander iets meer zou blijven hangen dan alleen de koets, de hoedjes en de jurk.
Leve De Koning!
Want ik weet zeker… dan val ik niet in slaap. Dan lachen de ministers ook tijdens het verhaal. Of dan huilen we, dan huilen we als er te huilen valt. In elk geval valt er geen oog dicht en roept de hele zaal dan aan het eind met overtuiging en bezieling 3x Hoera voor De Koning, in plaats van schoorvoetend met het schaamrood op de kaken.